تسمه حمل بار

تسمه حمل بار webbing sling در واقع یک ابزار برای لیفت و حمل بار می باشد. این ابزار نرم در واقع شبیه به زنجیر و سیم بکسل با قابلیت حمل بار تا 35 تن مورد استفاده قرار می گیرد. این تسمه ها که به تسمه برزنتی یا ابریشمی نیز شناخته می شود از الیاف پلی استر تولید می شوند.

بازرگانی لیفتینگ مارکت وارد کننده انواع ادوات لیفتینگ بار و تسمه برزنتی حمل بار به شکل تخت و گرد (شالی) در ایران است. این محصولات با برند های ایرانی، چینی، اروپایی و آمریکایی عرضه می شوند.

مشخصات فنی و عددی تسمه حمل بار

تسمه های حمل بار برزنتی از جنس پلی استر با چگالی بالا (High-Density Polyester) ساخته می شوند که مقاومت کششی بین 20 تا 30 کیلو نیوتن بر متر (kN/m) ارائه می دهد. این تسمه ها در عرض های استاندارد 25، 50، 75 و 100 میلیمتر تولید شده و ضخامت آنها معمولاً بین 2 تا 4 میلیمتر متغیر است. بر اساس استاندارد EN 1492-1، تسمه های بار در چهار کلاس باردهی (Class) دسته بندی می شوند: کلاس 1 (حداکثر بار 1000 kg)، کلاس 2 (2000 kg)، کلاس 3 (3000 kg) و کلاس 4 (4000 kg). دوخت های تقویت شده با نخ های پلی استر با استحکام 6000-8000 نیوتن، اتصالات را در برابر پارگی مقاوم می سازد.

تسمه های استاندارد دارای ضریب ایمنی 7:1 بوده و دمای کاری آنها از 40- تا 100+ درجه سانتیگراد متغیر است. رنگ بندی بر اساس ظرفیت بار: بنفش (1000 kg)، سبز (2000 kg)، زرد (3000 kg) و قرمز (4000 kg) مطابق استاندارد ISO 3076 انجام می شود. طول تسمه های حمل بار از 1 متر تا 10 متر با گام های 50 سانتیمتری قابل تولید است. مقاومت در برابر مواد شیمیایی شامل روغن ها، حلال ها و اسیدهای رقیق با استاندارد DIN 53857 تست می شود. نشانگرهای بار (Load Indicator Threads) هنگام رسیدن به 90% ظرفیت گسیختگی، تغییر رنگ می دهند.

تسمه های برزنتی چندلایه (Multi-Ply) با ظرفیت تا 20 تن برای بارهای سنگین صنعتی طراحی شده اند. گواهینامه های بین المللی شامل CE، GS و TUV این محصولات را برای استفاده در جرثقیل ها، سیستمهای بالابر و حمل و نقل دریایی تأیید می کنند. نوارهای بازتابنده (Reflective Strips) با استاندارد EN 13372 برای استفاده در محیط های کم نور الزامی است. نسخه های ضدجرقه (Anti-Static) با مقاومت سطحی 10^9 اهم برای محیط های حساس به الکتریسیته ساکن تولید می شوند. عمر مفید این تسمه های بار تحت شرایط استاندارد 3-5 سال با گارانتی 12 ماهه در نظر گرفته میشود.

مفهوم ضریب امنیتی safety factor تسمه برزنتی

ضریب ایمنی (Safety Factor) در تسمه های حمل بار برزنتی اسلینگ نسبت بین حداکثر استحکام کششی (Breaking Strength) و حداکثر بار مجاز کاری (Working Load Limit) را تعیین می کند. این ضریب که معمولاً بین 5:1 تا 7:1 برای تسمه های پلی استری استاندارد است، به عنوان یک حاشیه ایمنی برای جبران عوامل غیر منتظره مانند بارهای دینامیکی، سایش یا شرایط محیطی نامساعد عمل می کند. استانداردهای بین المللی مانند EN 1492-1 و ASME B30.9 حداقل ضریب ایمنی قابل قبول را تعیین کرده اند که نشان دهنده توانایی تسمه در تحمل بارهای لحظه ای تا 5-7 برابر بار اسمی بدون گسیختگی است.

محاسبه ضریب ایمنی بر اساس فرمول SF = Breaking Strength / WLL انجام می شود، به طوری که یک تسمه با استحکام 10,000 کیلوگرم و WLL معادل 2,000 کیلوگرم دارای ضریب ایمنی 5:1 است. این طراحی تضمین می کند که تسمه بتواند در شرایط واقعی شامل بارهای شوک، زوایای نامناسب بارگذاری یا کاهش استحکام ناشی از فرسودگی، عملکرد ایمنی داشته باشد. انتخاب ضریب ایمنی بالاتر (7:1) برای کاربردهای حساس مانند حمل تجهیزات پزشکی یا بارهای با مرکز ثقل نامتعادل توصیه می شود، در حالی که ضریب 5:1 برای مصارف عمومی با شرایط کنترل شده کافی است.

ابعاد و استاندارد ها و مفهوم رنگ های تسمه حمل بار

تسمه های حمل بار صنعتی در رنج 1 تا 35 تن بر اساس استانداردهای بین المللی EN 1492-1، ASME B30.9 و ISO 4878 تولید میشوند. ابعاد عرضی این تسمه ها از 25 میلیمتر برای ظرفیت 1 تن تا 300 میلیمتر برای ظرفیت 35 تن متغیر است، با ضخامتی بین 3 تا 12 میلیمتر. سیستم رنگ بندی استاندارد بر اساس DIN 30800 به صورت پیشرونده طراحی شده است: آبی (1 تن)، سبز (2 تن)، زرد (3 تن)، قرمز (4 تن) و برای ظرفیتهای بالاتر از ترکیب رنگ های راهراه با نشانگرهای عددی استفاده می شود. تسمه های فوق سنگین (20-35 تن) معمولاً ساختار چندلایه (4 تا 8 لایه) با هسته فولادی دارند.

ظرفیت بار (تن)عرض (میلیمتر)ضخامت (میلیمتر)رنگ استاندارداستانداردهای اصلی
1-325-503-4آبی/سبز/زردEN 1492-1
4-1075-1505-6قرمز/نارنجیASME B30.9
15-25200-2508-10راه راه آبی-زردISO 4878
30-35275-30010-12راه راه قرمز-سفیدEN 1492-4

ضریب ایمنی این تسمه ها مطابق استاندارد EN 1492-4 بین 5:1 تا 7:1 تعیین میشود. تسمه های حمل بار برزنتی بالای 10 تن مجهز به نشانگرهای دیجیتال بار (Load Cells) و سیستم های هشدار پارگی (Tear Warning Threads) هستند. گواهینامه های اجباری شامل CE، GS و TÜV برای تمامی رنجهای وزنی الزامی است. تسمه های 25 تن به بالا معمولاً دارای پوشش مقاوم در برابر شعله (Flame Retardant Coating) با استاندارد EN 11612 هستند.

روش های افزایش مقاومت سایشی

افزایش مقاومت سایشی تسمه‌ های حمل بار با استفاده از سیم‌ های فلزی و روکش‌های ژلاتینی (Webbing Sling) از روش‌ های کلیدی برای بهبود دوام و ایمنی در صنایع سنگین است. سیم‌های فلزی معمولاً از فولاد ضد زنگ یا آلیاژهای با استحکام بالا ساخته می‌شوند و به‌ صورت بافته‌ شده در ساختار تسمه تعبیه می‌گردند. این سیم‌ها با ایجاد لایه‌ ای محافظ، مقاومت در برابر سایش، برش و پارگی را افزایش داده و بارهای دینامیکی را به‌صورت یکنواخت توزیع می‌کنند. همچنین، پوشش‌ های پلیمری مقاوم به سایش مانند پلی‌اورتان یا لاستیک‌ های صنعتی می‌توانند به‌عنوان لایه‌ای اضافی روی تسمه برزنتی اعمال شوند تا اصطکاک و تخریب ناشی از تماس با سطوح خشن را کاهش دهند.

روکش‌های ژلاتینی (Webbing Sling) نیز با ترکیبی از مواد الاستومری مانند لاستیک نیتریل (NBR) یا پلی‌ اورتان ترموپلاستیک (TPU) طراحی می‌شوند تا انعطاف‌پذیری و مقاومت شیمیایی تسمه بار را بهبود بخشند. این روکش‌ها با ایجاد یک لایه نرم و چسبنده، از آسیب‌های ناشی از تماس با لبه‌های تیز جلوگیری کرده و عمر مفید تسمه را افزایش می‌دهند. استانداردهای بین‌المللی مانند EN 1492-1 و ASME B30.9 الزامات فنی این پوشش‌ ها را تعیین می‌کنند تا از ایمنی و عملکرد بهینه در شرایط کاری سخت اطمینان حاصل شود. ترکیب این روش‌ها باعث می‌شود تسمه‌های حمل بار در محیط‌ های صنعتی خشن، مقاومت سایشی بالاتری داشته باشند.

فاکتور های موثر بر قیمت خرید تسمه برزنتی حمل بار

عوامل مؤثر بر قیمت خرید تسمه برزنتی حمل بار (Webbing Sling) شامل پارامترهای فنی، مواد اولیه، استانداردهای ایمنی و ویژگی‌های طراحی می‌شود. جنس الیاف (پلی‌استر، نایلون یا مواد ترکیبی)، ضخامت تسمه، ظرفیت باربری (WLL)، نوع روکش (لاستیکی، پلی‌اورتان یا ژلاتینی) و استانداردهای بین‌المللی (مانند EN 1492-1 یا ASME B30.9) تأثیر مستقیمی بر قیمت خرید این محصول دارند. همچنین، طول و عرض تسمه، تکنولوژی بافت (تخت، دورشته‌ای یا لوله‌ای) و مقاومت در برابر عوامل محیطی (UV، روغن و مواد شیمیایی) از دیگر فاکتورهای تعیین‌کننده هستند.

  • جنس الیاف: پلی‌استر، نایلون یا ترکیبی با مقاومت کششی متفاوت
  • ظرفیت باربری (WLL): هرچه بالاتر، قیمت بیشتر
  • روکش محافظ: لاستیک، پلی‌اورتان یا ژلاتین برای افزایش مقاومت سایشی
  • استانداردهای ایمنی: EN 1492-1، ASME B30.9 یا ISO认证
  • ابعاد تسمه: طول، عرض و ضخامت مؤثر در قیمت نهایی
  • تکنولوژی ساخت: بافت تخت، لوله‌ای یا چندلایه
  • مقاومت شیمیایی و UV: افزودنی‌های ضداشعه ماوراءبنفش و روغن
  • برند سازنده: شرکت‌های معتبر با گارانتی و خدمات پس از فروش

معرفی برند های معتبر تولید کننده

  • Lift-It Manufacturing (آمریکا): تخصص در تسمه‌های پلی‌استر با روکش‌های ضدسایش و مقاوم در برابر مواد شیمیایی
  • Columbus McKinnon (CM) (آمریکا/جهانی): تولیدکننده تسمه‌های دورشته‌ای و چندلایه با استانداردهای ASME و OSHA
  • Gunnebo Industries (سوئد): تسمه‌های بافته‌شده با الیاف های-تک و روکش‌های ژلاتینی برای صنایع نفت و گاز
  • Crosby Group (آمریکا): پیشرو در تولید تسمه‌های لوله‌ای (Round Sling) با ظرفیت باربری فوق‌العاده
  • SpanSet (آلمان): تسمه‌های مقاوم در برابر UV و حرارت با گواهی‌های اروپایی CE و GS
  • Dolezych (آلمان): تولید تسمه‌های مخصوص جرثقیل و حمل بارهای فوق‌سنگین با روکش‌های پلی‌اورتان
  • Verope (چک): تسمه‌های سبک‌وزن با کارایی بالا برای صنایع هوافضا و خودروسازی
محدودیت کاربری تسمه حمل بار تحت حرارت و در تماس با مواد شیمیایی

تسمه های حمل بار از جنس پلی استر یا نایلون معمولاً در دماهای بین -40°C تا +100°C عملکرد بهینه ای دارند. اما در تماس مداوم با حرارت های بالاتر از 80°C، استحکام کششی آنها به طور قابل توجهی کاهش می یابد، زیرا الیاف پلیمری شروع به تخریب گرمایی می کنند. برای محیط های با دمای بسیار بالا (مثل کارگاه های ذوب فلزات)، تسمه های با روکش های مقاوم به حرارت (مانند سیلیکون یا آرامید) توصیه می شوند. همچنین، قرارگیری ناگهانی تسمه در معرض منابع حرارتی مستقیم (مانند جرقه یا شعله باز) می تواند باعث ذوب شدگی موضعی و کاهش فوری مقاومت مکانیکی شود.

تماس با مواد شیمیایی مانند اسیدهای قوی، بازهای غلیظ یا حلال های آلی میتواند ساختار مولکولی الیاف پلی استر/نایلون را تخریب کند. روکش های ژلاتینی تسمه حمل بار معمولاً در برابر روغن ها و مواد نفتی مقاومت خوبی دارند، اما در برابر استون یا تینرهای صنعتی آسیب پذیرند. در محیط های اسیدی (pH زیر ۴) یا قلیایی شدید (pH بالای ۱۰)، حتی تسمه های با روکش های پلی اورتان نیز ممکن است دچار تردشدگی و کاهش انعطاف پذیری شوند. برای این شرایط، تسمه های کامپوزیتی با الیاف شیشه ای یا پوشش های PTFE گزینه مناسب تری محسوب می شوند. استاندارد ISO 10534-2 حداقل مقاومت شیمیایی مورد نیاز برای این کاربردها را تعیین میکند.

بررسی توان وزنی تسمه حمل بار تحت زوایای اتصال مختلف

توان مجاز webbing sling تابع نوع اتصال و زاویه نسبت به عمود است. در اتصال عمودی ظرفیت برابر WLL نامی است. در اتصال سبدی ظرفیت پایه دو برابر می شود اما با افزایش زاویه از عمود به دلیل مؤلفه های برداری کاهش می یابد. ضریب زاویه را می توان با تقریب cos θ نسبت به عمود در نظر گرفت. در اتصال choke به علت اصطکاک و تمرکز تنش معمولا 20 درصد افت ظرفیت رخ می دهد. بنابراین choke حدود 0.8 برابر ظرفیت عمودی است و با زاویه بیشتر کاهش ترکیبی دارد. انتخاب گوشواره مناسب و شعاع انحنای کافی برای جلوگیری از لهیدگی الیاف پلی استر تسمه حمل بار ضروری است.

نوع اتصالزاویه نسبت به عمود θضریب زاویه تقریبیضریب نوع اتصالظرفیت مؤثر نسبت به WLLتوضیح
عمودی1.001.001.00×WLLیک سر به بار یک سر به قلاب
سبدی1.002.002.00×WLLدو شاخه حول بار بدون زاویه
سبدی30°0.872.001.74×WLLکاهش به علت مؤلفه های نیرو
سبدی45°0.712.001.42×WLLزاویه متوسط کارگاهی
سبدی60°0.502.001.00×WLLزاویه زیاد با کشش بالا
choke1.000.800.80×WLLگرفت دور بار با افت ظرفیت
choke45°0.710.800.57×WLLافت ترکیبی زاویه و گلوگاهی